Türk edebiyatında nazım türleri belirginleşmeden önce dinî muhteva taşıyan her türlü şiire ilâhi denirken, daha sonra tasavvufî temaları işleyen ve Türk din mûsikisinin makam ve usulleriyle bestelenerek dinî toplantılarda okunan şiirlere ilâhi adı verilmiştir.

Özellikleri:

• Allah’ı övmek ve O’na yalvarmak için yazılan, Allah sevgisiyle, insan sevgisini bütünleştiren içten şiirlerdir.
• Özel bir beste ile söylenir.
• Hece ve vezni genellikle 7’li, 8’li ve 11’li kalıpları içerir.
• Dörtlüklerden oluşur. Dörtlük sayısı 3 ila 7 arasında değişebilir.
• Şiirin içinde genellikle şairin mahlası geçer.
• İlahi kavramıyla özdeşleşen şairlerden biri Yunus Emre’dir.
• İlahiler, tarikatlara göre farklı isimler alır; örneğin, Mevleviler’de âyin, Bektaşiler’de nefes, Aleviler’de deme, Gülşeniler’de tapuğ, Halvetiler’de durak, diğer tarikatlar ise cumhur gibi.

Örnek:

Ey yâreli gözlerüm, aşk ile dolsun
Bekledim gelmeni, can ile dolsun
Yunus aşkın elinden kaçmış kolsun
Varlık dağlarını del ile dolsun