Mülakat, uzman kişilerle gerçekleştirilen konuşmaları yansıtan bir yazı türüdür ve genellikle sosyal konular veya sorunlar üzerine yapılır. Toplumun bütünü ya da belirli bir kesimi ilgilendiren her alanda “mülakat” yapılabilir. Gazete ve dergilerde yayımlanan mülakatlar için ise daha çok “röportaj” terimi kullanılır.

Günlük dilde yanlış bir şekilde, mülakat türünün adı yerine “röportaj” terimi kullanılmaya başlanmıştır. Ancak “röportaj” denildiğinde aslında kastedilen “mülakattır”. Bu nedenle mülakatı ve röportajı birbirinden ayırt etmemiz önemlidir.

Mülakatın Özellikleri:

• Sanatçıları daha iyi tanımamıza yardımcı olması nedeniyle önemlidir.
• Bilgi verme ve tanıtma gibi amaçlar taşıdığı için öğretici bir niteliği vardır.
• Detaylı ve titiz bir hazırlık gerektirir.
• Anlatım sade ve açık olmalıdır.
• Kişinin sözleri değiştirilmeden ve yorumlanmadan aktarılır.
• Söyleşi tarzında bir anlatım türüdür.
• Sorular önceden dikkatli bir şekilde hazırlanmalıdır.
• Konuşulan konu, toplumu ilgilendiren ve ilgi çekici olmalıdır.
• Konunun uzmanlarıyla mülakat yapılır.
• Mülakat yapan kişi nazik ve kibar olmalı, dil kullanımı özenli olmalıdır.
• Temel amacı bilgi vermek olduğundan dil genellikle işlevsel olarak kullanılır.
• Günümüzde görüntülü olarak da aktarıldığından sözlü anlatım özellikleri de taşır.

Farklı Görüşme Çeşitleri:

Görüşmeler, farklı yöntemlerle uygulanabilir ve pozisyon için en uygun adayı seçmek amacıyla çeşitli yapılar kullanılabilir. Görüşmenin türüne göre yapı, soru türleri ve ölçülen nitelikler değişebilir. Yedi farklı görüşme türü vardır:

• Birebir görüşmeler
• Panel görüşmeler
• Çalışma arkadaşları grubu ile yapılan görüşmeler
• Sıralı görüşmeler
• Değerlendirme merkezleri tarafından yapılan görüşmeler
• Telefon görüşmeleri
• İşaret dili ile yapılan görüşmeler