KÜRESEL ORTAM BÖLGELER VE ÜLKELER
Dünya, ana olarak iki büyük bölgeden oluşur: Karalar ve Sular.
Karalar yedi ana parçaya ayrılır. En geniş kara kütlesi Asya Kıtası iken, en küçük olanı Okyanusya’dır.
Sular ise üç grupta toplanır: Büyük Okyanus, Atlas Okyanusu ve Hint Okyanusu.
Eski Dünya Karaları şunlardır: Avrupa, Asya ve Afrika.
Yeni Dünya Karaları ise şunlardır: Amerika, Okyanusya ve Antarktika.
Doğal Özelliklerine Göre Bölgeler
Yeryüzü şekillerine göre bölgeler şu şekilde sınıflandırılabilir: Dağlık bölgeler, ovalık bölgeler, platoluk bölgeler, düz-engebeli bölgeler, yüksek-alçak bölgeler, kıyı ve iç bölgeler.
İklim özelliklerine göre bölgeler ise şunlardan oluşur: Ekvatoral bölgeler, Savan bölgeleri, Akdeniz bölgeleri ve diğer iklim tiplerine göre sınıflandırılan bölgeler.
Bitki örtüsüne göre bölgelerde iklim özelliklerinin dağılışı ile paralel olarak ormanlık, makilik, bozkır gibi bitki topluluklarına dayalı bölgeler oluşturulabilir.
Su özelliklerine göre bölgeler ise okyanuslar, denizler, göller ve açık-kapalı havzalara göre sınıflandırılabilir.
Doğal afetlere göre bölgeler ise deprem bölgeleri, sel bölgeleri, tsunami bölgeleri gibi doğal afetlere göre ayrılmış bölgeleri ifade eder.
Beşerî özelliklere göre bölgeler:
- Nüfus özelliklerine göre bölgeler, nüfus miktarı ve dağılışına göre belirlenen bölgelerdir.
- Yerleşme özelliklerine göre bölgeler, yerleşmenin etkileyen faktörler göz önünde bulundurularak oluşturulan bölgeleri kapsar.
- Konut yapı özelliklerine göre bölgeler, konut tiplerine göre ayrılmış bölgeleri ifade eder.
- Siyasi-askerî özelliklere göre bölgeler, siyasi sınırlar ve askeri özelliklere dayalı bölgelerdir.
- Planlama özelliklerine göre bölgeler, coğrafi özelliklerine göre planlama veya yatırımların yapıldığı bölgeleri ifade eder.
- Kültür ve dinî özelliklere göre bölgeler, dil, din, ırk ve kültürel özelliklere göre ayrılmış bölgeleri ifade eder.
Ekonomik özelliklere göre bölgeler:
- Tarım özelliklerine göre bölgeler, tarımsal faaliyetlere göre belirlenen ekonomik bölgelerdir.
- Sanayi özelliklerine göre bölgeler, sanayi faaliyetlerine göre oluşturulan bölgeleri ifade eder.
- Madenlere göre bölgeler, maden türlerine göre ayrılmış bölgeleri kapsar.
- Turizm özelliklerine göre bölgeler, turizm faaliyetlerine göre oluşturulan bölgelerdir.
- Serbest ticaret özelliklerine göre bölgeler, dış ticaret için oluşturulan özel bölgeleri ifade eder.
- Ulaşım özelliklerine göre bölgeler, farklı ulaşım yollarına dayalı bölgeleri ifade eder.
Karma bölgeler, birden fazla işlevin ön plana çıktığı bölgelerdir ve çeşitli özelliklerin bir arada bulunduğu yerleri ifade eder.
İşlevsel özelliklere göre bölgeler:
- Mülki idari özelliklere göre bölgeler, idari yapıya göre oluşturulan bölgeleri ifade eder.
- Yerel yönetim özelliklerine göre bölgeler, yerel yönetim alanlarına göre ayrılmış bölgelerdir.
- Kamu kurumlarının hizmet özelliklerine göre bölgeler, kamu hizmetlerinin daha etkin şekilde yürütülmesini sağlamak için oluşturulan bölgeleri ifade eder.
Bu farklı özelliklere dayalı bölgeler, coğrafi, ekonomik, sosyal ve kültürel açılardan dünyayı ve ülkeleri daha iyi anlamamıza yardımcı olur.
BÖLGELER
DÜNYA’DA YERŞEKİLLERİNİN SADE OLDUĞU BÖLGELER
