İki Boyutta Sabit İvmeli Hareket

İki boyutta hareket, cismin hem düşey eksende hem de yatay eksende hareket etmesi sonucunda meydana gelir. Bu perspektifle bakıldığında, iki boyutta hareket konusunun, tek boyutta hareket konusuna eklenen ikinci bir boyutla genişlediği söylenebilir. Bu nedenle, bu konu boyunca kullanacağımız formüllerin bir kısmının, tek boyutta hareket konusundan türetildiğini veya aynı temellere dayandığını söyleyebiliriz.

Yukarıdaki şekilde de görüldüğü gibi, yatay atılan bir cismin yatay ve düşey hareketlerinde tek ortak unsur zaman faktörüdür. Yani, cismin belirli bir süre içinde nerede olduğuyla ilgili sorular sorulduğunda, hem yatay hem de düşey yönde bu zamanı kullanarak katettikleri yolu hesaplarız ve sonuçları birleştiririz.

Başka bir tür soru ise fırlatıldığı hızı ve yatayda gittiği yolu verip düşeyde katettiği yolu sormaktır. Bu durumlarda, çünkü iki yönde de aynı süre boyunca hareket ettikleri için önce yatay hareketten zamanı hesaplarız ve ardından bu zamanı kullanarak düşey hareketten hızı veya katettiği mesafeyi hesaplarız.

Eğik atış hareketinde, cismin hızını bileşenlere ayırdığımızda, hem yatayda hem de düşeyde belli bir hızı olur. Yataydaki hızı sabittir ve hareketin toplam süresi boyunca aynı kalır. Düşey hareketi incelediğimizde, cismin bir yukarı çıkış süresi “tçıkış”, yukarıdan aşağı düşme süresi “tiniş” ve bu sürelerin toplamı olan “tuçuş” süresine sahip olur.

Yukarıdaki şekilde yerden eğik bir açıyla atılan bir cismin, belirli noktalarda yatay ve dikey hız bileşenleri gösterilmiştir. Cisim, belirli bir yüksekliğe çıkarken ve düşerken hızları aynı olur, ancak yönleri farklıdır. Eğer cisim, atış yapılan yükseklikten düşüyorsa, çıkış ve iniş hareketleri simetrik olabilir. Ancak bazen cisim, atış yapılan yükseklikten daha alçak bir noktaya düşeceğiyse, çıkış ve iniş süreleri farklı olabilir. Bu durumda, çıkış ve düşüş hareketlerini ayrı ayrı hesaplamak, daha kesin sonuçlar elde etmek için faydalı olabilir.